ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಯಾರಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಯಾಕೆ ಬೇಕು?

1)  ದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸಮಾನ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯದಿಂದ ವಂಚಿತರಾದ ಮಹಿಳೆಯರು, ಮಕ್ಕಳು,ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗ ಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಮಾನ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸದಾಶಯವನ್ನು ಮೊತ್ತ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಡಾ.ಬಾಬಾಸಾಹೇಬ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ನೇತೃತ್ವದ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನಾ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮೌಲಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳಾದವು.

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹುದ್ದೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಈ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಕುರಿತಂತೆ ಅಂದು ಡಾ.ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರವರು ಅಮೋಘ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ಭಾಷಣ ಮಾಡಿದರು.

ಅದುವರೆಗೂ ಆ ಸಭೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕೆಲವರು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿ ಬೇಡ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದವರು, ತದನಂತರ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬರ ಮಾತಿಗೆ ತಲೆದೂಗಿದರು. ಅದರ ಫಲಿತಾಂಶವೇ ಭಾರತ ಸಂವಿಧಾನದ ಕರಡು ಅನುಚ್ಚೇದ 10 (3) ಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಮುಂದೆ ಇದೇ ಆರ್ಟಿಕಲ್16 (4) ಎಂದಾಯಿತು.

1946 ರಲ್ಲಿ “ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಮಿಷನ್ ಟು ಇಂಡಿಯಾ” ,ತನ್ನ ನಿಯೋಗದಲ್ಲಿ ಆಯಾ ಜಾತಿಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಅನುಪಾತಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ನೀಡಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುವುದರ ಹಿಂದೆಯೂ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ರ ವಿದ್ವತ್ ಶ್ರಮವಿತ್ತು.

ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸದಾ ಮುಂದಿದ್ದ ತಮಿಳುನಾಡು ಸರ್ಕಾರ ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ನಾಡಿನ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಜನರಿಗೆ ಕಾಲೇಜು ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಮದ್ರಾಸ್ ಸರ್ಕಾರ “ಕೋಮು ಆಧಾರಿತ ಮೀಸಲಾತಿ”ಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದಿತು.

ಇದನ್ನು ಚಂಪಂಕಂ ದೊರೈ ರಾಜ್ ಎಂಬುವವರು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ,ಈ ಶಾಸನವು ರದ್ದಾಗಿಹೋಯಿತು.(ಚಂಪಂಕಂ ದೊರೈ ರಾಜ್ ಪ್ರಕರಣ –AIR 1951  SC 226) ಆಗ ಕೇಂದ್ರ ಸರಕಾರ, ಸಂವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ತಿದ್ದುಪಡಿಯನ್ನು ತರಬೇಕಾಯಿತು.

ಹಾಗೆ ಮಾಡಲಾದ ತಿದ್ದುಪಡಿಯೇ ಆರ್ಟಿಕಲ್ 15(4)-ಅಂದರೆ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕವಾಗಿ (Socially and educationally Backward classes) ಹಿಂದುಳಿದ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಮೀಸಲಾತಿಯ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ‘ಹಿಂದುಳಿದವರು’ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು.

2) ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು ಮತ್ತು ಜಾತಿಗಳ ಪರಿಚಯವಾಗಿದ್ದೇ ರಾಜಕೀಯ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಎಂಬುದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದ ವಿಷಯ ವಾಗಿದೆ.

ಒಂದು ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಹಿಂದುಳಿದ ಅಥವಾ ಮುಂದುವರಿದ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವ ಅಥವಾ ಗುರುತಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು,ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕಾರ್ಯ ಕ್ರಮಗಳಿಗಾಗಿ ಬಜೆಟ್ಟಿನ ಹಂಚಿಕೆ ಮುಂತಾದುವುಗಳಿಗೆ ಮಂಡಲ್ ವರದಿಯ ಅಂಶಗಳನ್ನೇ ಮಾನದಂಡವಾಗಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು.

ಆದರೆ, ರೈತ ಸಮುದಾಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕೃಷಿ ಭೂಮಿಯಂತಹ ಆಸ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ಒಣ ಬೇಸಾಯ ವನ್ನೇ ನೆಚ್ಚಿದ ಅನಿಶ್ಚಿತ ಕೃಷಿ ಬದುಕಿನ ನಡುವೆಯೂ ಅವರನ್ನು ಆಸ್ತಿವಂತರು ಎಂದು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

Read also : ಕ್ರೂರ ವರ್ತಮಾನದಲ್ಲೂ ತಣ್ಣಗಿನ ಉಭಯ ಕುಶಲೋಪರಿ ಮಾದರಿಯ ಬರೆಹ  

ಹೀಗಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿಜವಾದ ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಬಡತನ ನಿರ್ಮೂಲನ ನೀತಿಗಳಿಂದ,ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳಿಂದ ಇಂದಿಗೂ ವಂಚಿತವಾಗಿವೆ ಎಂದು ತೋರುತ್ತದೆ.

ಇದಲ್ಲದೆ, ರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಚುನಾವಣಾ ರಾಜಕೀಯದ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಿಂದುಳಿದವರೇ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಹಿಂದುಳಿದಿರುವಿಕೆಯತ್ತ ಸಾಗುತ್ತಿವೆ.

ಆದ್ದರಿಂದ,ಆ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದಲೂ ಸಹ ಇದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು.

ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಒಂದೆರೆಡಲ್ಲ.ಭಾರತೀಯ ಸೋಕಾಲ್ಡ್ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು ಸಹ ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಬಹುಕಾಲದಿಂದಲೂ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತದಿಂದ ಚರ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲೀ ದಾಖಲೆಗಳಾಗಲಿ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಇಲ್ಲ.

ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಜಾತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿಗಾಗಿ,ತಮ್ಮ ಪಾಲಿನ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಇಂದು ಅವರೇ ಹೋರಾಡಲೇಬೇಕಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಜಾತಿ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ . ಆದ್ದರಿಂದ ಅದನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲೇಬೇಕಾಗಿದೆ.

ಜಾತಿಯನ್ನು ಜಾತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಹೋರಾಡಬೇಕಾದ ಕಾರಣ,ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು, ದಲಿತ ಸಮುದಾಯ ಗಳು ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಸಮುದಾಯಗಳ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಈಗ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ,ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದದ್ದು ಆಗಿದೆ.

ಇದುವರೆಗೆ ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ನಂತರದ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು 1918 ರಿಂದ 2023 ರವರೆಗೆ ಲೆಸ್ಲಿ ಮಿಲ್ಲರ್ ಆಯೋಗ,ಡಾ.ನಾಗನಗೌಡ ಬ್ಯಾಕ್ ವರ್ಡ್ ಕಮಿಟಿ ಬಿಟ್ಟರೆ, 1972-1975ರ ಎಲ್.ಜಿ.ಹಾವನೂರು ಆಯೋಗದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಕಳೆದ ಕೆ.ಜಯಪ್ರಕಾಶ ಹೆಗ್ಡೆ ಆಯೋಗದವರೆಗೆ ಒಟ್ಟು ಹದಿಮೂರು ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಕಮಿಟಿ/ಆಯೋಗಗಳು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿವೆ. ಇವುಗಳ ಪೈಕಿ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ ವರದಿಗಳು ಕೇವಲ ಐದು ಮಾತ್ರ.

3) ಧರ್ಮ ವಿಭಜನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಷ್ಟ್ರವಾದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳು ಅಷ್ಟೇನು ಉತ್ತಮವಾಗಿಲ್ಲ. ಅವರ ಜೀವನ ಮಟ್ಟ ಸುಧಾರಣೆಯ ಕನಿಷ್ಟ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಈವರೆಗೆ ಈಡೇರಿಸಲು ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಮತ್ತವರ ಬದುಕಿನ ಅಸ್ಮಿತೆಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ದೇಶದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇವೆ.

ಇದು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ‘ಹಿಂದೂೀಕರಣ’ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿಯೇ ನಾವಿಂದು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳದೆ ಬೇರೆ ದಾರಿ ಯಿಲ್ಲ…!.

ಸಹೋದರತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ಆಶಯದಂತೆ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ರಚನಾತ್ಮಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಸಮುದಾಯದ ಪಾತ್ರವು ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿರಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೆ ಆ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿಯೇ ವಿಫಲಗೊಂಡಿರುವುದು ದುರಂತ.

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೋತ್ತರ ಭಾರತದ ಎಂಟು ದಶಕಗಳ ಈ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಅವರ ಬದುಕು ಅಸಹನೀಯಗೊಂಡಿರುವುದು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಟ ಮನುಷ್ಯ ಬದುಕಿನ ಘನತೆಯಿಂದಲೂ ವಂಚಿತರಾಗಿರುವುದು ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜದ ಲಕ್ಷಣವಲ್ಲ.

ಬದಲಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಜಾಗತೀಕರಣ ಮತ್ತು ಉದಾರೀಕರಣದ ಶಕ್ತಿಗಳು ದೇಶದ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಹೀನಗೊಳಿಸುತ್ತಿವೆ,ಇದು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ದಮನಿತ, ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಅಂಚಿನಲ್ಲಿಡಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೀಗಾಗಿ ದಲಿತ, ಹಿಂದುಳಿದ,ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಸಮುದಾಯಗಳ ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಹೊಸ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಚೌಕಟ್ಟಿನೊಳಗೆ ನಾವಿಂದು ನೋಡಬೇಕಾಗಿದೆ.

4 ) ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಅರಣ್ಯವನ್ನು, ನದಿಗಳನ್ನು,ಮತ್ತು ಇತರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಸಮಾಜದ ಮುಖ್ಯ ವಾಹಿನಿಯಿಂದಲೂ ದೂರವಿಟ್ಟ ಆದಿವಾಸಿ,ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮಾಜದ ಕುರಿತು ಬೌದ್ಧಿಕ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಜಾಣ ಮೌನ. ಆದರೆ, ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಆದಿವಾಸಿಗಳ,ಅಲೆಮಾರಿಗಳ,ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಜನರ ಶ್ರೀಮಂತ ಪುರಾತನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಉಳಿಯಬೇಕೆಂದು…..

ಘನವಂತ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಅಲವತ್ತುಕೊಂಡು ಬರೆದೇ ಬರೆದರು… ಈಗಲೂ ಬರೆಯುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ.ಇಂತಹ ಬರೆಹಗಳ ಕುರಿತಂತೆ ಹಿಂದುಳಿದ ,ದಲಿತ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಮಂಪರು ತೋರುವ ಸಂಭವ ಇರುತ್ತದೆ.

ಒಂದು ವೇಳೆ, ಈ ಟ್ರೈಬಲ್ ಸಮುದಾಯದ ಹುಡುಗಿಯೇನಾದರೂ “ಈ ನಮ್ಮ ಜನರ ಅರೆಬೆತ್ತಲೆಯ ದೇಹಗಳು,ವಸ್ತ್ರಗಳು ನಿಮಗೆ ಸುಂದರವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಕಾಣಿಸಿದರೆ ಮತ್ಯಾಕೆ ನೀವೂ ಕೂಡ ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಾರದು?” ಎಂದು ಕೇಳಿದರೆ ನಮ್ಮ ಬೌದ್ಧಿಕ ವಲಯಗಳ ಉತ್ತರವೇನು? ಎಂಬುದನ್ನು ಆಲೋಚಿಸ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳು,ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಮುಂತಾದ ಶ್ರಮಿಕ ಸಮುದಾಯಗಳು ಮ್ಯೂಜಿಯಮ್ಮಿನಲ್ಲಿಟ್ಟ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲ.ಒಂದು ವೇಳೆ ಹಾಗೇನಾದರೂ ಆಗಿಬಿಟ್ಟರೆ ಉಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ತಿನ್ನಲು ಉಳಿಯುವುದಾದರೂ ಏನು?ಉಡಲು ವಸ್ತ್ರವಾದರೂ ದೊರಕೀತೆ ?ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತು ಬಾಳಬೇಕಿದೆ.

5)  ಕೊನೆಯದಾಗಿ,* ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಭೇಟಿಯಾದ ಹಿಂದುಳಿದ ಬೆಸ್ತ ಸಮುದಾಯದ ಮುಖಂಡರೊಬ್ಬರನ್ನು “ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ನಿಮಗೆ ಅನುಕೂಲಗಳಾಗಿ ವೆಯೆ?”ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ.

ಆತ,”ಅದೇನೋ ಸಾರ್,..…ಎಲ್.ಜಿ.ಹಾವನೂರು ಆಗ ಊರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದರಂತೆ. ಹಾವನೂರು ಸಾಹೇಬ್ರು ಬರುತ್ತಾರೆಂದು ಕೇರಿನೆಲ್ಲ ಗುಡಿಸಿ,ಸಾರಿಸಿ,ಊರ ಗುಡಿ ಮುಂದೆ ಜಮಖಾನ ಹಾಸಿ,ರೆಡಿ ಮಾಡಿದ್ವಿ ಸಾರ್,ಮಿನಿಷ್ಟ್ರು ಲೆವೆಲ್ಲಿಗಿದ್ದ ಹಾವನೂರು ಸಾಹೇಬ್ರು ಬರುತ್ತಾರೆಂದು ಆವತ್ತು ಊರಾಗಿನ ಮಂದಿಯೆಲ್ಲ ಮೈ ತೊಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು.

ಮುಖಂಡರು ಅಂತ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡವರು ಕೂಡ ಬಿಳಿ ಪಂಚೆ,ಅಂಗಿ ಧರಿಸಿಕೊಂಡು ಲಕಲಕಾಂತ ಹೊಳೀತಿದ್ದರು. ಹಾವನೂರು ಸಾಹೇಬ್ರಿಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಸ್ವಚ್ಚ ಎಂದು ಕಂಡಿ ರಬೇಕು. ಗುಡಿಸಲುಗಳಾದರೂ ಚೊಕ್ಕವಾಗಿದ್ದವು.

ವೈಟ್ ಅಂಡ್ ವೈಟ್ ಡ್ರೆಸ್ ನೋಡಿಕೊಂಡು ಹೋದವರು ಮತ್ತೆ ಬರಲೇ ಇಲ್ಲ ಸಾರ್.ಆಗ ನಾವಿನ್ನೂ ಹೈಸ್ಕೂಲು ಓದ್ತಾ ಇದ್ವಿ. ಅತಿ ಹಿಂದುಳಿದವರ ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ನಮ್ಮ ಬೆಸ್ತರನ್ನು “ಹಿಂದುಳಿದವರು”ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿದರೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ ಸಮುದಾಯ ಈಗಲೂ ಮೀನು ಹಿಡಿಯೋದು ಬಿಟ್ರೆ ಬ್ಯಾರೆ ಕಸುಬಿಲ್ಲ “ಎಂದು ದೀರ್ಘ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಟ್ಟನಾತ.

ಇದೊಂದು ಈ ಕಾಲದ ರೂಪಕದಂತೆ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ತೆರಳಿದ ಶಿಕ್ಷಕರೆ...,ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವ ಮಹಾಜನಗಳೇ, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಧುರೀಣರೇ, ಈ ಸಮೀಕ್ಷಾ ಕಾರ್ಯವು ದೇಶಕಟ್ಟುವ,ಸಮ ಸಮಾಜ ನಿರ್ಮಾಣದ ಗುರುತರ ಕಾರ್ಯವೂ ಹೌದೆಂಬುದನ್ನು ಮರೆಯದಿರಿ.